Vergi İncelemesine Tabi Olan Mükelleflerin Yükümlülükleri

Vergi incelemesi yapılırken mükellefin bir takım haklarının gözetilmesi gerekmektedir. Bu hakların gözetilmesi vergi idaresinin mükellefine karşı yükümlülüğüdür. Mükellefin de vergi incelemesinin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi için vergi mevzuatından doğan yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmektedir. Bu yükümlülükler şunlardır:

1. İşletmenin durumuna göre, vergi incelemesi yapan vergi inceleme elemanına uygun bir çalışma yeri göstermek ve resmi çalışma saatleri içerisinde işletmede çalışmasına (düzenleme işlemleri resmi çalışma saatleri sonrasına sarkan bir tutanağın tamamlanmasına) izin vermek.

2. Vergi inceleme elemanına inceleme ile ilgili her türlü izahatı vermek: Bu zorunluluk hem iş sahibini, hem de işletmede çalışanları kapsar.

3. Gerektiğinde, incelemeyi yapanın işyerinin her tarafını gezip görmesine izin vermek.

4. İncelemeye yetkili olanlar tarafından incelemenin, işletmeye dahil iktisadi kıymetlerin fiili envanterinin yapılmasına teşmil edilmesinin gerek görülmesi halinde; araç, gereç ve personeliyle bu işlemlerin yapılması için gerekli yardım ve kolaylığı göstermek.

5. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların isteyecekleri bilgileri vermek: Mükellefler, Vergi Usul Kanunu’nun 151’inci maddesinde belirtilenler hariç olmak üzere, özel kanunlarda yazılı mahremiyet hükümlerini ileri sürerek, bilgi vermekten imtina edemezler.

6. Mükellef nezdinde vergi incelemesine yetkili kişilerce yapılan bir yoklama sırasında kanuni defter ve belgeler dışında kalan ve vergi kaybının bulunduğuna emare teşkil eden defter, belge, kayıt ve benzeri delillerin tespit edilmesi halinde, bunların yoklama yetkisine haiz elemanlarca alıkonulmasına zorluk çıkarmamak.

7. Vergilendirme ile ilgili olay ve hesap durumlarını içeren tutanakları imzalamadığında, bunların dayanağı olan defter, belge ve kayıtların vergi inceleme elemanınca alıkonulması konusunda zorluk çıkarmamak: Söz konusu defter ve belgeler, inceleme sonucunda ortaya çıkan vergiler ve kesilen cezalar kesinleşinceye kadar geri verilmez. İlgililer, bu defterlerin suç delili olmaması şartıyla, her zaman bu tutanakları imzalayarak defter ve vesikaları geri alabilirler.

8. Yoklama veya arama sonucunda defter ve belgeler vergi inceleme elemanınca alıkonulup muhafaza altına alınmış olsa dahi, süresi gelen vergi beyannamelerinin verilmesi ödevini yerine getirmek: Mükellef beyannamesini tanzim için gerekli bilgileri defter ve vesikalardan inceleme yapanın huzurunda çıkarabilir.

Size tavsiyemiz, gizli ortağınız olan Maliye Bakanlığı'nın temsilcisi olan Vergi Müfettişlerini üzmeyin ve bu süreci doğru şekilde yönetebilecek deneyimde olan bir danışman bulmanız olacaktır.

* Karikatür: Erdil Yaşaroğlu