Transfer Fiyatlandırması Raporunuz Hazır mı?

Transfer Fiyatlandırması; ilişkili kişi ve kurumlar arasındaki mal ve hizmet alım satımlarının, iktisadi ve ticari koşullar dikkate alınarak nasıl belirlenmesi gerektiği yönünde temel prensipleri ortaya koyan yasal bir yükümlülüktür.

Türkiye’deki tam ve dar mükellef gerçek kişi ve kurumların tamamı, transfer fiyatlandırması uygulamasının kapsamındadır. Bu mükelleflerin ilişkili kişilerle yurtiçi ve/veya yurtdışı faaliyetleri ile ilgili tüm işlemleri transfer fiyatlandırması kapsamında incelemeye tabidir.

Mevcut haliyle vergi denetimi ile görevli müfettiş sayısı yaklaşık onbin kişi civarındadır. Buna paralel olarak vergi inceleme oranında ciddi artış olduğunu gözlemliyoruz.

Yapılan vergi incelemelerinde özellikle yabancı ortaklı şirketler ile yurtdışı ile işlemleri yoğun olan şirketlere odaklanıldığı ve bu şirketlerin “ transfer fiyatlandırması” işlemlerinin mercek altına alındığını görüyoruz. Bu süreçte Vergi İnceleme Elemanları, transfer fiyatlandırması raporlarının kendilerine ibraz edilmesi için en fazla 15 günlük bir süre vermektedir. Geçerli bir mazeret gösterilerek ek süre alınmasının mümkün olmasına karşın ek sürenin verilmesinin agrantisi bulunmamaktadır.

Esas itibariyle Transfer Fiyatlandırması Raporları Yıllık beyanname verilme süresi içinde hazırlanması gerekmekte olduğundan, bu 15 günlük ibraz süresi yeterlidir. Ancak önceden bu konuda hiç hazırlık yapmayan firmalar bu kısıtlı sürede bu raporları hazırlamak zorunda kalmaktadır. Bu kısıtlı süre içerisinde emsaller ile ilgili karşılaştırma analizinin (benchmark) yapılması ve geçmiş yıllara ilişkin belgelerin arşivlerden çıkarılması, şirketin bağlı olduğu grup şirketlerinden gerekli belge, dosya ve sözleşmeleri temin etmesi son derece zordur.

Ayrıca rapora konu işlemler ile ilgili olarak personel ile görüşmelerin yapılması, özellikle de karşılaştırılabilirlik analizi için yurt dışında kurulu transfer fiyatlandırması veri şirketlerinden alınan bilgilere ihtiyaç duyulması, transfer fiyatlandırması raporunun kısıtlı sürede hazırlanmasını on derece güçleştirmektedir. Hatta bazen zamanın yetersizliğinden dolayı bu analizler yapılamamakta veya iyi ihtimalle eksik yapılmakta, daha da kötüsü bazı belge ve bilgiler olmaksızın raporun hazırlanması mecburiyeti doğmaktadır.

Bu nedenle raporların eksik hazırlanmış veya hazırlanmamış olması mükellefin yapmış olduğu işlemlerin emsallerine uygunluğunu ispatlamasında elinin güçsüzleşmesine neden olabilmektedir.

Sonuç olarak transfer fiyatlandırması raporu mükellefin ilişkili kişilerle yapmış olduğu işlemlerin emsallere uygun olduğunu gösteren, buna ilişkin kanıtların yer aldığı bir nevi yazılı savunma belgesidir. Bu raporun herhangi bir şekilde eksik hazırlanmış olması, şirket yönetimlerinin ciddi vergi cezaları ile karşılaşmasına ve şirketlerin önemli maddi zararlara uğramasına sebep olacaktır.

Tüm bu olumsuz durumlar ile karşılaşılmaması için transfer fiyatlandırması raporlarının vergi idaresince talep edilmeden önce, bu konuda uzman kişilere hazırlatılmasını tavsiye etmekteyiz.